Tijdens de borrel van de Algemene Ledenvergadering in Museum Rembrandthuis reikt VNK-voorzitter Lidewij De Koekkoek het jaarlijkse VNK-erelidmaatschap uit aan Prof. dr. Rudi Ekkart. Hij ontvangt het VNK-erelidmaatschap voor zijn bijdrage aan de publieke zichtbaarheid van het vak kunstgeschiedenis in het algemeen. Zo was hij directeur van het RKD - Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (1990-2012), hoogleraar aan het Kunsthistorisch Instituut van de Utrecht University, en werd hij geroemd om zijn expertise op het gebied van Hollandse portretkunst.

Daarnaast ontvangt hij het erelidmaatschap specifíek voor zijn rol in het herkomstonderzoek van in de Tweede Wereldoorlog geroofde kunst en de restitutie daarvan, o.a. met de Commissie Ekkart en Bureau Herkomst Gezocht / Origins Unknown Agency.

Sinds 2022 is deze database van De Nederlands Kunstbezit-collectie overgedragen aan de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RKD) die de NK-collectie beheert. Ekkart geeft aan dit erelidmaatschap te zien als een aansporing om – ondanks zijn pensioengerechtigde leeftijd – verder te gaan met het herkomstonderzoek.

Uit het juryrapport

'Ruim twee decennia stond Rudi Ekkart (1947)  aan het roer van het RKD. Ook was hij onder meer hoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast was en is hij zeer actief in talloze bestuursfuncties, zoals bij de Vereniging Rembrandt en het Mondriaan Fonds. In 1997 promoveerde Ekkart aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift Portrettisten en portretten: studies over portretkunst in Holland, 1575-1650. Internationaal en nationaal geldt hij als dé expert op het gebied van de Nederlandse portretkunst. De lijst van tentoonstellingen, onderzoeksprojecten en publicaties waar hij aan heeft bijgedragen is indrukwekkend.

Bij het grote publiek is prof. dr. Rudi Ekkart vooral bekend door zijn onderzoek naar de herkomst van in de Tweede Wereldoorlog geroofde kunstwerken. Sinds 1997 heeft hij als voorzitter van de 'Commissie-Ekkart' leiding gegeven aan het herkomstonderzoek en zijn (menselijke) stempel gedrukt op het restitutiebeleid. Op zijn initiatief werden de regels voor teruggave van roofkunst ruimhartiger en minder bureaucratisch.

Nog steeds heeft hij geen streep gezet onder zijn naspeuringen, gelukkig maar. Nationaal en internationaal staat het teruggavebeleid nog volop in de belangstelling. De taken van Bureau Herkomst Gezocht zijn nu bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) terechtgekomen, dat geeft de hoognodige continuïteit. Zijn grote inzet voor herkomstonderzoek en restitutie, beleid én uitvoering, is voor ons vak niet te overschatten. Een belangrijke reden om hem erelid te maken.

Evenzo doorslaggevend voor het toekennen van het erelidmaatschap is Ekkarts werk als toegewijd kunsthistoricus. Zijn onuitputtelijke stroom onderzoeksprojecten, publicaties, bijdragen aan tentoonstellingen, voorzitterschappen en directeurschappen is duizelingwekkend en stemt ons allen nederig.

Maar uiteindelijk is een goede kunsthistoricus zijn ook mensenwerk, en daar blinkt hij nog meer in uit. De manier waarop Rudi Ekkart zijn kennis en netwerk gul deelt en vooral de manier waarop hij collega-kunsthistorici, beginnend en ervaren, met raad en daad bijstaat worden alom geroemd. Het gaat hem – naast het bestuderen van kunst in brede zin – om ons mooie vak, de maatschappelijke betekenis van ons werk en om de mensen die samen met hem ons mooie vak beoefenen, in welke hoedanigheid dan ook.'

De volledige laudatio is hier te lezen.